Ben Franklin etkisi

Hikayeye göre, Franklin bir zamanlar bir kişiden nadir ve değerli bir kitabı ödünç almak istemiş. Ancak bu kişi, kitabın nadirliği ve değeri nedeniyle Franklin'e kitabı ödünç vermek istememiş. Bunun üzerine Franklin, kişiden kitabı incelemesine izin vermesini ve sonrasında kendisine danışmanlık hizmeti sunmasını talep etmiş. Franklin, kişinin talebini kabul ettiğinde, birkaç gün boyunca kitabı incelerken ve danışmanlık hizmeti verirken, kişiyle ilişkisi gelişmiş ve bir dostluk oluşmuş. Franklin, daha sonra kitabı geri verdiğinde, kişi kitabı ödünç vermek konusunda istekli hale gelmiş ve böylece Franklin'in amacına ulaşmış.

Ben Franklin etkisi, başkalarını etkilemek, ikna etmek veya istediğimiz şeyi elde etmek için karşımızdaki kişiyle olumlu bir ilişki kurma stratejisini ifade eder. Bir kişinin bize bir iyilik veya yardım yapmasını sağlamak için öncelikle onunla pozitif bir etkileşimde bulunuruz. Bu etkileşim sonucunda karşımızdaki kişi bizimle bağ kurar ve isteklerimize daha istekli bir şekilde yanıt verme eğilimine girer. Ben Franklin etkisi, insan ilişkilerinde etkili bir strateji olarak kabul edilir.

"Ben Franklin Etkisi" terimi, Amerikalı devlet adamı, bilim insanı ve yazar Benjamin Franklin'in yaşadığı bir deneyimden kaynaklanan bir psikoloji fenomenini ifade etmektedir.

Hikâye şu şekildedir: Benjamin Franklin, bir politikacıyla anlaşmazlık yaşadığı bir dönemde politikacıya bir kitap ödünç vermişti. Franklin, kitabı geri almak için politikacıya ulaşamadı ve politikacı ona borcunu ödememek için kaçmaya karar verdi. Ancak Franklin, politikacıya "Bir başkasından iyilik talep etmek yerine, ondan bir iyilik isterseniz, size iyilik yapmış olma hissi uyandırır ve size borçlu hisseder" düşüncesinden hareketle politikacıya bir iyilik yapma fırsatı vermek için politikacıdan, herhangi bir konuda danışmanlık talep etti. Politikacı, Franklin'in bu talebini geri çeviremedi ve Franklin'e danışmanlık yaptı. Bu olayın ardından politikacı, Franklin'e olan borcunu ödeme isteğiyle motive oldu ve daha sonra da Franklin'e borcunu ödedi.

Ben Franklin Etkisi, kişilerin başkalarına yaptıkları iyilikler sonucunda, bunun bir karşılığında kendilerine yardım edilmesi veya bir iyilik görme arzusuyla motive oldukları psikolojik bir ilkedir. İnsanlar, başkalarına yaptıkları iyiliklerin kendilerine bir değer kazandırdığı hissine kapılırlar ve bu da onları karşılık olarak iyilik yapma, destek olma veya yardım etme konusunda motive eder.

Bu etki, sosyal ilişkilerde karşılıklı yardımlaşma ve işbirliği duygusunu güçlendirebilir. Kişiler, başkalarına yaptıkları iyiliklerle sosyal bağlarını güçlendirir ve toplumda daha olumlu ilişkiler kurma eğilimindedir. Ben Franklin Etkisi aynı zamanda insan davranışlarının karşılıklılık ilkesine dayandığı ve insanların kendilerine yapılan iyiliklere karşılık verme eğiliminde oldukları fikrini destekler.